Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Oundulino-crespado
Exsertotheca crispa
Neckeraceae
Nom en français : Onduline crispée.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo douno de gràndi coulounìo sus li roco cauquiero à l'oumbro, o de draparié sus li pège e branco d'aubre vivènt o mort. Se recounèis pulèu eisadamen à si ramo dins lou meme plan e à si poulìdi fueio oundado dins la larjour, sènso costo e acabado amé un pichot benc.
Usanço :I'a pas trop pèr s'engana amé l'oundulino-crespado que se recounèis pulèu bèn. Es uno meno pulèu coumuno au nostre e dins lou relarg mediterran. Meme s'es un pau pu raro à l'uba, èi marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Port : Pluroucarpo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : 3,5 à 4,5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Exsertotheca
Famiho : Neckeraceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,8 à 1,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Desèmbre à Mars
Liò : Roco à l'oumbro
- Pège à l'oumbro
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Exsertotheca crispa (Hedw.) S.Olsson, Enroth & D.Quandt, 2011
(= Neckera crispa Hedw., 1801 )